رشته چرمدوزی زیر شاخه های زیادی دارد مثل کیف، کفش، کمربند، حکاکی و غیره. هر رشته دستگاهها و ماشین آلات مختص به خودشان را دارند. در این مقاله قصد داریم کاربردی ترین آنها را معرفی کنیم.
قبل از معرفی انواع چرخ ها باید این نکته را عنوان کنیم که چرخ خیاطیهای خانگی توان و قدرت دوخت چرم را ندارند. بنابراین برای دوخت چرم باید چرخ مخصوص به آن را تهیه کرد.
مهمترین و پرکاربردترین چرخها به شرح زیر میباشند:
چرخ راسته دوز
این چرخ به دو دستهی تک پایه و دو پایه دسته بندی میشود. چرخ دوپایه از قدرت بیشتری نسبت به تک پایه برخوردار است و میتوان کارهای ضخیمتری را با آن دوخت. علت نامگذاری این چرخ به دوپایه به دلیل این بوده است که مثل قدمهای انسان عمل میکند و میتوانید نحوهی عملکرد آن را در فیلم زیر مشاهده کنید.
چرخ بطر
همان چرخ راسته دوز دوپایه است با این تفاوت که در ظاهر تفاوت دارند. چرخ بطر دارای بازوی استوانه و باریکی است که امکان چرخاندن کار هنگام دوخت را به راحتی یه خیاط میدهند. درواقع چرخ خیاطی بطر دوخت محصولات استوانهای شکل که توسط چرخ معمولی امکان پذیر نیست را تسهیل میکند مثل انواع نوارها به لبهی کیف یا کفش
سوالی که هنرجویان مبتدی میپرسند این است که برای شروع چرخ راسته دوز تهیه کنم یا چرخ بطر؟
تقریبا اکثر کیف های چرمی با راسته دوز دوپایه قابل دوخت هستند و در مواردی محدودی به چرخ بطر نیاز است.
باید توجه کنید که هر چرخ کاربرد خود را دارد و اینگونه نیست که با خرید یک چرخ بتوان انتظارات چرخ دیگر را برآورده کرد. مثلا با چرخ بطر نمیتوان کارهای راسته دوزی کرد و بلعکس.
چرخ کفی دوز
این چرخ از نوع بطر بوده و به دلیل ساختار خاص آن مناسب دوخت کفی کیف است.
دستگاه لویس
بعد از چرخها میرسیم به دستگاهی که کارش نازک کاری لبههای چرم یا کل آن میباشد و نامش لویس است.
به دلیل کاربردی بودن این دستگاه آموزشگاه راتا اقدام به برگزاری کلاس آموزشی آن کرده است که به صورت مجازی نیز قابل تهیه است.
دستگاه طلاکوب، حک و داغی
این دستگاه با فشار و حرارتی که ایجاد میکند میتواند لوگوهای طلا یا نقره ای را حک کند. همچنین تصاویر و متن را به صورت داغی ایجاد کند.
دستگاه لبتا دستی
این دستگاه برای لبتا کردن لبهی کیفهای جیبی، کیف پول و سررسید می باشد. این کار توسط نیروی دست باعث تاشدن لبه به داخل کار می شود
دستگاه سوخت نگاری (هویه)
سوخته نگاری چرم هنری جذاب و قدیمی است که در آن با استفاده از قلم مخصوص و حرارت نقش و نگارهاییهای را بر روی چرم حک میکنند.
دستگاه رنگ لبه
یکی از مشکلات رایج هنرجویان، رنگ زدن لبه های چرم است. در اینترنت روشهای متفاوتی برای رنگ لبه آموزش داده شده است. اما باید بدانید دستگاهی برای اینکار وجود دارد که با سرعت و دقت بیشتری میتواند کارهای شما را رنگ کند.
دستگاه چسب زن مخزن دار
نگهداری و خرید چسب کیلویی همیشه با چالشهایی همراه بوده است. خرید بیش از ظرفیت تولید و انبارکردن آن، منقضی شدن تاریخ مصرف آن و نور دیدن چسب باعث خرابی و فاسد شدن آن میشود. برای استفاده راحتتر، از دستگاهی استفاده میشود که چسب را به راحتی روی کار میمالد.
دستگاه پرداخت (سنباده زن)
پرداخت کار و لبهها به روش سنتی از سنباده با دست یا در مراحل پیشرفتهتر با فرزهای مینیاتوری انجام میشود. اما اگر تعداد سفارشات بالا باشد نیروی انسانی نه از لحاظ قدرت و نه سرعت جوابگوی کار نخواهد بود.
دستگاه زیپ گذار
به منظور چسباندن زیپ به صورت مکانیزه میتوان به جای دست از دستگاه استفاده کرد که سرعت و دقت بیشتری نسبت به انسان دارد.
دستگاه تریشه بُر کمربند
این دستگاه، چرم را به صورت نوارهای باریک برش میزند که مناسب بندهای کیف و کمربند است.
دستگاه رنگ لبه کمربند
بعد از برش نوار چرم نوبت به رنگ زدن آن است. اما آیا طولهای بلند را میشود با دست رنگ زد؟ بله اما زما زیادی میگیرد. پس راه حل چیست؟ دستگاهی که دوطرف لبه کمربند را همزمان رنگ میکند.
سشوار سرنخ زن کفاشی
این سشوار به طور عموم، برای سوزاندن (ازبین بردن) انتهای نخ اضافی باقی مانده بعد از دوخت یا حتی برای گرم کردن چرم برای از بین بردن چین و چروک کفش بکار میرود.
پانچ رومیزی
حتما موقع چاپ بنر در چاپخانهها این دستگاه را دیدهاید. با اتصال سریهای مختلف روی این دستگاه میتوان سوراخ های ۱ میل تا چند سانت ایجاد کرد. هرچه فک این دستگاه طویلتر باشد کارهای بزرگتری را میتوان زیر گذاشت.
مزیت این دستگاه این است که بدون ایجاد سروصدا در آپارتمان میتوان سنبههای چندتایی به دستگاه وصل و سوراخ کاری کرد. همچنین با تهیه سریهای مختلف، میتوان سوراخهایی چون دکمه، پرچ، منگنه و غیره ایجاد کرد.
پانچ دستی
این نوع پانچ سبک است و سنبههایی با سایزهای متفاوت به صورت پیش فرض روی خود دارد. البته در صورت شکستن و کُند شدن سنبهها میتوان آنها را تعویض کرد یا سایزهای دیگری جایگزین سنبههای روی دستگاه کرد. این نوع پانچ برای تک سوراخ زدن، محلهایی که پانچ رو میزی قادر به سوراخکاری نیست و سوراخ کمربند کاربرد دارد.
پا اسبی
وسیلهای است برای نگهداری چرم یا کیف جهت رنگ زن لبه یا دوخت. این وسیله در اشکال و قیمتهای مختلفی وجود دارد. برخی از آنها دارای گیره میباشند که به میز کار شما متصل میشوند.